AKŞEHİR MÜZE MÜDÜRLÜĞÜ
İletişim Bilgileri
Adres: Selçuk Mahallesi İnönü Caddesi, No:35 42550 Akşehir /KONYA
Tel: (332) 813 15 68
Faks: (332) 813 54 09
E-posta: aksehirmuzesi@ktb.gov.tr
Sorumlu Olduğu İl/ İlçeler: Akşehir, Çeltik, Doğanhisar, Tuzlukçu, Yunak
Bağlı Birim: Batı Cephesi Karagahı Müzesi
Nasreddin Hoca Arkeoloji ve Etnografya Müzesi
Taş Eserler Müzesi
BATI CEPHESİ KARARGÂHI MÜZESİ
Adres: Selçuk Mahallesi İnönü Caddesi, No:35 42550 Akşehir /KONYA
Tel: (332) 813 15 68
Faks: (332) 813 54 09
E-posta: aksehirmuzesi@ktb.gov.tr
Müze Ziyaret Saatleri (Yaz/Kış): 08:00-17:00 (Pazartesi Günleri Ziyarete Kapalıdır.)
Akşehir için büyük gurur kaynağı olan bu yapı, ulusal kurtuluş
savaşımızda önemli bir yeri olan karargâh binasıdır. Bina 1904-1905
yıllarında, dönemin Belediye Başkanı tarafından, Belediye binası olarak
planlanarak yapılmıştır. 18 Kasım 1921 de Akşehir’e taşınan Batı Cephesi
Komutanlığına karargâh binası olarak tahsis edilmiştir. Karargâh bu
binada 24 Ağustos 1922 tarihine kadar hizmet vermiştir. Büyük taarruzun
hazırlıkları ve planlarının yapıldığı, kararının verildiği belediye
binası, 1964 yılında müze yapılmak üzere Bakanlığımıza devredilmiştir.
Onarılıp, düzenlenerek, umut ve mücadele günlerinin belgesi olarak, 5
Temmuz 1966 tarihinde “ Atatürk ve Etnografya Müzesi” adıyla ziyarete
açılmıştır. 1981 yılında yapılan onarım ve düzenlemeden sonra da adı, “
Batı Cephesi Karargâhı Müzesi” olmuştur. 1988-1995 ve 2001 yıllarında
restorasyon ve teşhir-tanzim düzenlemeleri yapılmış olup, bu günkü
haliyle 5 Temmuz 2001 tarihinde yeniden ziyarete açılmıştır. Bina 2004
yılında basit onarım geçirmiştir. Halen ziyarete açıktır.
Halen alt katı idari bölüm olarak kullanılan binanın, üst katındaki
teşhir salonlarında bulunan sofa ve ona açılan 7 oda da sergileme
vardır. Orta salonda duvardaki panoda Atatürk ve İsmet İnönü’nün
Akşehir’de çekilmiş fotoğrafları, orta vitrinde, Akşehirli gazilerin
madalya ve beratları bulunmaktadır. Merdiven çıkışındaki; soldaki oda
da, kurtuluş savaşında kullanıldığı düşünülen ateşli ve ateşsiz
silahlar, Akşehir Milletvekili Hacı Bekir Sümer’in biyografisini
anlatan pano ve ona hediye edilen tüfeği bulunmaktadır. Bu odanın
simetriğindeki oda ise, karargâhta çalışmış subayların biyografileri ve
Akşehirli kurtuluş savaşı şehitlerinden bazılarının künyeleri
bulunmaktadır.
Büyük taarruzun kararının verildiği Atatürk’ün çalışma odası, kendi
orijinal eşyalarıyla döşenmiş, duvardaki panolarda, savaş planları,
belgeler ve fotoğraflar sergilenmiştir. Diğer iki odadaysa Atatürk’ün
orijinal baskı fotoğrafları, kendi el yazısı ile yazdığı nutuktan
alıntılar, karargâha ait belgeler, havacılık ile ilgili fotoğraflar,
Anıtkabir Müzesinden müzemize gönderilen, Atatürk’ün Cumhurbaşkanı
olduktan sonra kullandığı ve kendisine hediye edilen özel eşyaları
bulunmaktadır.
Taarruz kararının alındığı odanın batısındaki oda, batı Cephesi
Karargâhı Komutanı İsmet Paşa’nın, doğusunda ki oda ise, Karargâh Kurmay
Başkanı Asım Gündüz’ün çalışma odalarıdır.
NASREDDİN HOCA ARKEOLOJİ VE ETNOGRAFYA MÜZESİ (RÜŞTÜ BEY KONAĞI)
Adres: Selçuk Mahallesi Ulucami Cad. No:30 42550 Akşehir / Konya
Tel: (332) 812 69 81
Faks: (332) 813 54 09
E-posta: aksehirmuzesi@ktb.gov.tr
Müze Ziyaret Saatleri (Yaz/Kış): 08:00-17:00 (Pazartesi Günleri Ziyarete Kapalıdır.)
Konağı yaptıran Rüştü Bey Akşehir mustantıkı, sorgu hâkimidir. İlçede
kendi adına bilinen iki yapısı bulunmaktadır. Bunlardan biri 1904’de
yaptırılmış Rüştü Bey Hanı, diğeri I.Dünya savaşı başlarında yapımına
başlanan Rüştü Bey Konağıdır.
Rüştü Bey aynı parsel üzerinde bulunan ve babası Mustafa Ağa’ya ait evi
yıktırdıktan sonra, Ermeni Ustalar tarafından Konağın yapımına başlamış,
Türk ustalar tarafından da tamamlamıştır. Bodrum ve zemin kat üzerine 2
katlı, ahşap taşıyıcılı, kerpiç ve taş malzemeli ikiz ev olarak
planlanan yapının bir bölümünde Rüştü Bey’in oğulları, bir bölümünde
kendisi oturmuştur.
Tarih boyunca farklı etnik grupların bir arada yaşadığı Akşehir
ilçesinde karma bir kültür dokusu görülmektedir. Bu nedenle kentin
mimari dokusunda Geleneksel Türk Evlerinden farklı öğelere sıkça
rastlanılmaktadır. Rüştü Bey Konağında da bu karma Kültürün izleri
açıkça görülmektedir.
Kültür Bakanlığı Yüksek Kurulunun 15.11.1985 tarih ve 1569 sayılı kararı
ile tescil edilen Rüştü Bey Konağı 1989 yılında Kültür ve Turizm
Bakanlığı tarafından kamulaştırılarak
1992 yılında onarımına başlanmıştır. 05. Temmuz. 2007 tarihinde ziyarete
açılan “Nasreddin Hoca Arkeoloji ve Etnografya Müzesi” olarak
düzenlenen Rüştü Bey Konağı özgünlüğünü günümüze kadar korumuştur.
İkiz ev plan tipinde yapılan konak, bodrum ve kat üzerine iki katlı
olarak inşa edilmiştir. Giriş katında idari birim olarak kullanılmakla
birlikte, toplam 6 oda bulunmaktadır. Müdür, Uzman, Memur ve Bekçi
odaları, ayrıca Etnografik ve Arkeolojik Eser Deposu, bu katta
bulunmaktadır.
II. kat Arkeolojik eserlerin sergilendiği bölümdür. Binanın bir
bölümünde 3, diğer bölümünde 3 olmak üzere toplam 6 oda bulunmaktadır.
Odalar, kronolojik olarak dönemlere ayrılarak sıralanmış olup Eserler
teşhir edilmektedir.
III.katta Etnografik eserlerin sergilendiği bölümdür. Bir tarafta,
Nasredddin Hocanın fıkrasının betimlendiği oda, Sıra yarenlerinin
betimlendiği oda ve Akşehir’e ait gelin odasının sergilendiği odalarda
vardır. Diğer tarafta ise etnografik nitelikteki eserler
sergilenmektedir. Orta salonda, 13. yy.’a ait ahşap işçiliği gösteren,
Seyyid Mahmut Hayrani Türbe kapısı ve Şeyh Eyüb Türbesi’ne ait sanduka
teşhir edilmiştir.
TAŞ ESERLER MÜZESİ (TAŞ MEDRESE)
Adres: Altunkalem Mah. Dr.Aziz Perkün Cad. No: 8 42550 Akşehir / Konya
Tel: (332) 813 20 29
Faks: (332) 813 54 09
Email: aksehirmuzesi@ktb.gov.tr
Müze Ziyaret Saatleri (Yaz/Kış): 08:00-17:00 (Pazartesi Günleri Ziyarete Kapalıdır.)
Altunkalem mahallesi, Dr. Aziz Perkün Caddesi üzerindedir. Taç kapısı
üzerindeki kitabeye göre, 648 Hicri, 1250 yılında Selçuklu baş veziri
Sahip Ata Hüseyin oğlu Fahrettin Ali tarafından külliye olarak
yaptırılmıştır. Medrese, mescid, türbe, imaret, hankah, ve çeşmeden
oluşan büyük bir külliye şeklinde inşa edilmesine rağmen günümüze sadece
medrese, mescid ve türbe kısmen sağlam olarak gelebilmiştir. Yapının
darüşşifa olarak kullanıldığı bilinmektedir.
Medrese açık avlulu, eyvanlı bir plan şemasına sahiptir. Güneybatıdan
anıtsal bir taç kapıyla girilen dikdörtgen avlu revaklarla çevrilmiş,
medrese teşkilatı bu revakların arkasında sıralanmıştır. Girişin tam
karşısında yazlık dershane olarak kullanılan baş eyvan ile iki yanında
kapalı (kışlık) iki dershane yer almaktadır. Güney kanattaki dört
öğrenci odası ve ortada bulunan bir eyvana karşılık, kuzeyde ortada bir
eyvan bitişiğinde türbe diğer tarafında çilehane ve küçük bir hücre
bulunmaktadır. Girişin hemen sağında bulunan geniş iki mekanın
Darulkurra (Kur’an evi) olarak kullanıldığı düşünülmektedir.
Mimaride çok sayıda devşirme malzeme, tuğla ve moloz taş kullanılmıştır.
Kapalı-kışlık odalar ve türbe bölümü kubbe, diğer mekanlar beşik
tonozlar ile örtülmüştür. Kubbelere prizmatik üçgenler ile geçilmiştir.
Birer kapı ve pencere ile avluya açılan öğrenci odaları ocak ve dolap
nişleri ile donatılmıştır. Kare planlı türbenin altında kriptası
mevcuttur. Kubbe eteğinde pek azı günümüze gelebilmiş kufi yazı benzeri
geçmeli geometrik örneklerden meydana gelen, çinili süsleme kuşağı
vardır. Aynı şekilde kubbenin ortasında da çini bulunmaktadır.
medresenin kuzey duvarını batı ucunda medreseye bitişik inşa edilen
mescit vardır.
Akşehir’deki ilk müze binası olarak kullanılan Taş Medrese, 1960-1965
yılları arasında ve 1971 yıllarında kapsamlı restorasyon çalışmalarına
tabi tutulmuş fakat yapılması gereken restorasyonun, ancak yarısı
tamamlanabilmiştir. 16.07.1986 tarihine kadar Arkeoloji Müzesi olarak
kullanılan ve onarım nedeni ile ziyarete kapatılan müzede, Neolitik
dönemden itibaren kesintisiz bir kronoloji ile Osmanlı dönemi sonuna
kadar gelen eserler koruma altında tutulmaktaydı. Hacim ve boyut
bakımından büyük taş eserler burada korunmaya devam edilirken,
Arkeolojik ve Etnografik Eser depolarındaki eserler, restorasyonu
tamamlanan ve 2007 yılında açılan Nasreddin Hoca Arkeoloji ve Etnografya
Müzesine taşınmıştır.
Hazırlanan proje doğrultusunda restorasyon ve teşhir tanzim çalışmaları
tamamlanan müzede, tarihsel bütünlük oluşturması açısından Akşehir ve
çevresinden toplanan Türk-İslami dönem mezar taşları, sandukalar,
kitabeler ve taş eserler sergilenmektedir. Müzede ayrıca medrese
yaşamı, eğitimi ve taş işçiliği canlandırmalarının gösterildiği teşhir
odaları bulunmaktadır.