İsviçre’nin Cenevre kenti yakınlarında gerçekleştirilen gümrük denetlemesi sonucunda ele geçirilen M.S. 5’nci ve 7’nci yüzyıllar arasına tarihlenen bir kandilin ülkemize iadesi sağlanmıştır. Kandil ile birlikte ele geçirilen belgeler ve İsviçre makamlarının yürüttüğü soruşturma neticesinde, özellikle Orta Doğu ülkelerinden kültür varlıklarını toplayarak Avrupa’ya kaçıran bir şebeke ortaya çıkarılmış ve çökertilmiştir.Anılan soruşturma kapsamında, suça bulaşan kişiler Cenevre Mahkemeleri tarafından çeşitli cezalara çarptırılmış ve ele geçirilen eserlerin köken ülkelerine iadelerine yönelik çalışmalar başlatılmıştır.

Bununla birlikte; yine İsviçre’den farklı bir soruşturma kapsamında ülkemiz kökenli İstanbul, Balıkesir ve İzmit basımı MS 4-6 yy. arasına tarihlenen Bizans Dönemine ait 7 sikke ile bir altın madalyonun da iadesi sağlanmıştır.

Ülkemiz ile İsviçre arasında kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesine yönelik 2022 yılında imzalanan anlaşmayla birlikte çok yakın iş birliği halinde ve günlük bilgi paylaşımına dayalı bir çalışma sistemimiz oluşturulmuştur. Ülkemiz ve İsviçre Federal Kültür Bürosu gibi bu alanda özel olarak emek veren birimleri ile özverili çalışanları olan ülkeler anlık bilgi-belge paylaşımıyla vakaların sonuçlanmasını sağlayarak bu suçun yayılım alanını kısıtlamaktadır.  Eser iadeleri yalnızca yasadışı edinilmiş bir eserin ait olduğu yere dönüşüyle değil; suç ve suçluların cezalandırılmasını sağlayarak da adalete katkı sağlamaktadır.

Bakanlığımız, Dışişleri, İçişleri, Adalet ve Ticaret Bakanlıkları ile dayanışma halinde ve diğer ülkelerdeki muhataplarımızın iş birliğinde, yurtiçinde kültür varlıklarının yasadışı olarak elde edilmesinin ve yurtdışına kaçırılmasının önlenmesi ve kaçırılmış bulunanların tespiti ve iadesi için kararlılıkla çalışmaya devam edecektir.

1- BRONZ KANDİL

Işığın Hristiyan inancındaki kutsallığı nedeniyle kandiller mezar armağanı, kiliselerde adak eşyası ve dini törenlerin ayrılmaz bir parçası olarak görülürler. Bu nedenle aydınlatma araç ve gereçlerinde kutsal kitaptan yazıtlar, bağışçı yazıtları, dini sembol ve tasvirler sıklıkla kullanılmıştır.

MS 5-7 yy. arasına tarihlenen bronz kandil, döküm sanatının başlangıcından beri uygulanan döküm tekniklerinden biri olan balmumu ve özel kalıp yöntemleri kullanılarak, kalıp tekniği ile üretilmiştir. Kandil, tipolojik olarak yassı yuvarlak gövdeli kandil olarak sınıflandırılır.Kandilin diskus kapağı konik tutamaklı, küresel formludur. Kandilin kulp formu kıvrık daldır. Kıvrık dallı kulp yukarı doğru kıvrılarak ikiye ayrılır, kavis yaparak ortada birleşerek bir haç motifi ile biter.

2- MADALYON

Madalyonlar Roma Döneminde önemli olayları kutlama ve anmak amacıyla kıymetli metallere basılarak, sikkelerin tipinde, daha büyük boyutlu basılmaktadır. İadesi sağlanan madalyon Roma İmparatoru Theodosius II döneminde Constantinopolis (İstanbul) şehri darplıdır.

3-SİKKELER

Sikkeler MS 4-6 yy. ilk yarısı aralığında, Geç Roma ve Bizans Dönemine tarihli Constantinopolis (İstanbul), Cyzicus (Erdek) ve Nicomedia (İzmit)’ da darp edilmiştir. Bu tip sikkelerin ön yüzünde imparatorun büstü yer alırken, arka yüzlerinde darphanesi belirtilmektedir.