134. ABD’den İadesi Sağlanan Elmalı Sikkeleri (17 Adet) (2022)
134. ABD’den İadesi Sağlanan Elmalı Sikkeleri (17 Adet) (2022)
Tarihte "Elmalı Sikkeleri" olarak bilinen Attik-Delos Deniz Birliği için dönemin şehir devletleri tarafından basılan bilimsel ve ekonomik olarak değerli sikkelerin, yapılan incelemeler neticesinde 1984 yılında Antalya Elmalı'da gerçekleştirilen kaçak kazılar sonucu 1900 adedinin yurt dışına kaçırıldığı anlaşılmıştır. Bakanlığımızca gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda büyük bir bölümü 1999 yılında Amerika Birleşik Devletlerinden, bir diğer kısmı ise İsviçre'den olmak üzere bu grupta yer alan 1674 sikkenin bugüne kadar ülkemize iadesi sağlanmıştır.
1999 yılında ABD'li koleksiyoncu Wilhem Koch'tan iadesi sağlanan Elmalı Sikkeleri'ne ilişkin dava süreci uzlaşma ile bitmişse de, Massachusetts Mahkemesi, dinlediği tanıklar ve Türkiye'deki mevzuatı inceledikten sonra Elmalı Sikkelerinin koşulsuz şartsız olarak Türkiye'nin malı olduğuna karar vermişti.
Amerika Birleşik Devletleri'nde kültür varlıkları ile ilgili sektör tarafından da yakından bilinen ve Elmalı Sikkelerinin mülkiyetinin Türkiye Cumhuriyetinde olduğunu ifade eden karar, bu sikkelere ilişkin bir farkındalık yaratmıştır.
New York'ta bulunan Sotheby's Müzayede Evi'ne 2021 yılının sonunda bir takım ziynet eşyalarına aplike edilmiş şekilde getirilen sikkelerin Elmalı Sikkeleri grubuna ait olduğunun düşünülmesi üzerine, anılan müzayede evi yetkililerince ABD'deki temsilcilerimizle irtibata geçilmiştir.
Sikkelerin bir bölümü hala kayıp olan Elmalı Sikkelerinden olduğu uzmanlarımızca teyit edilmiş, gerekli bilgi ve belgeler müzayede evine sunulmuştur. Eserlerle ilgili mülkiyet konusunda mahkeme kararı sayesinde bulunan açıklık ve olumlu sonuçlanan karşılıklı görüşmeler sonucunda, 17 adet Elmalı Sikkesi, 2022 yılında ülkemize getirilmiş, temizlik ve bakım çalışmaları titizlikle tamamlandıktan sonra Antalya Müzemizde ziyaretçilerinin beğenisine sunulmuştur.
Elmalı Sikkeleri
Milattan Önce 5. yüzyılda Persler'in Grek yarımadasını istila etmelerinden sonra, Atina Şehir Devleti'nin önderliğinde Akdeniz çevresi şehirlerinden oluşan ve bir merkezi ve bütçesi olan birlik (Atik Delos Birliği) kuruldu. Her ülke kendi bastığı gümüş sikkeden kendi gücü oranında bu birliğe katkıda bulunuyordu. Birleşen Akdeniz bölgesi şehir devletlerinin ortak meydana getirdiği “Atik Delos Birliği” Persleri yendi ve bunun anısına bir para bastılar. O zamanki en yüksek para birimi 4 drahmi idi ve böylesi bir anı için 10 drahmi yani dekadrahmi denilen paralar üretildi.
