KİLİS MÜZESİ MÜDÜRLÜĞÜ
İletişim Bilgileri:
Adres: Hakverdi Mah. Hakki Efendi Sok. No:21 Merkez/KİLİS
Tel: 0348 813 20 37
Faks: 0348 813 20 38
E-posta: kilismuzesi@ktb.gov.tr
Sorumlu Olduğu İl/İlçe: Kilis İli ve İlçeleri
Bağlı Birimleri:
Kilis Müzesi
Aidesim Örenyeri (Ziyarete Kapalı)
KİLİS MÜZESİ
Adres: Hakverdi Mah. Hakki Efendi Sok. No:21 Merkez/KİLİS
Müze Ziyaret Saatleri (Yaz/Kış): 08:00-17:00 (Pzt. kapalı)
Kilis şehir merkezinde yer alan ve günümüzde müze olarak hizmet veren bina ile ilgili yazılı kaynaklarda herhangi bir belge bulunmamaktadır. Ancak yapının incelemesinden 1880’li yıllarda yapıldığı tahmin edilmektedir. İki katlı ve avlulu olan binanın iki büyük giriş kapısı bulunmaktadır. Güneybatı tarafında bulunan kapıdan idari bölüm ve personel odalarına, güneydoğudaki kapıdan teşhir salonlarına giriş sağlanmaktadır. Sonraki yıllarda boş kalan ve büyük kısmı yıkılan yapı 2009 yılında kamulaştırılarak restore edilmiş ve 2018 yılında müze yapılması kararı alınarak çalışmalar başlamış ve 1 Ekim 2021 tarihinde tüm çalışmalar tamamlanarak müze ziyarete açılmıştır.
Zengin tarihi ile birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan bölge kültürel birikimi ve zengin mimarisiyle geçmişe ışık tutmakta ve bölgenin en büyük höyüklerinden olan Oylum Höyük kazıları sırasında ortaya çıkarılan çok sayıda eser müzede teşhir edilmektedir. İki katlı olan binanın birinci katı arkeoloji ikinci katı etnografya salonu olarak hizmet vermektedir. Arkeoloji salonunda Kalkolitik Çağ, Tunç Çağı, Demir Çağı, Roma ve Bizans dönemlerine ait çok sayıda çanak çömlek, koku şişeleri, mataralar, kaseler ve birçok pişmiş toprak eser; öğütme taşları, heykel başları, mezar taşı ve pres taşları gibi taş eserler, camdan yapılmış gözyaşı ve koku şişeleri ile metal yüzükler, bilezikler ve haçlar ile birlikte Grek, Helenistik, Roma, Bizans ve İslami dönem sikkeleri, sabun üretiminin yapılışında kullanılan kazan ve sabun yapımını gösteren maketler ve canlandırmalar ziyaretçilerini tarihi bir yolculuğa çıkarmaktadır. Ayrıca müzenin bahçe ve avlusunda öğütme taşları, soku taşları, kurnalar, Osmanlı ve Roma Dönemine ait mezar taşları, mezar stelleri, heykeller, sütun kaideleri, ve lahitler de ziyarete sunulmuştur. İkinci katta bulunan etnografya salonunda Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemine ait cepken, fes, bindallı vb. giysiler; mutfak kültürünü yansıtan gaz ocakları, siniler, sahanlar, tabaklar ve havanlar; günlük kullanım eşyası olan peşkirler, bohçalar, takunyalar, kolyeler, bilezikler, kemer ve kemer tokaları; ayrıca Osmanlı, Cumhuriyet ve Milli Mücadele dönemine ait tabancalar, tüfekler, süngüler ve tören kılıçlarının yanında Kilis’in dini, askeri ve sivil mimari örneklerini yansıtan camiler, konaklar, hanlar, kervansaray, bedesten ve kasteller ile Mercidabık Savaşının canlandırması gösteren maketler ziyeretçilere zengin bir görsel şölen sunmaktadır.
AİDESİM ÖRENYERİ
Adres: Oylum Mah. Kayalık Mevkii Merkez/KİLİS
Ziyaret Saatleri: Ziyarete Kapalı
Kilis İli, Merkez İlçe, Oylum Mahallesi sınırlarında Kilis Gaziantep Karayolu üzerinde yer alan Oylum Höyük’ün yaklaşık 200 metre güneybatısında yer almaktadır. Örenyerinde 1999, 2004 ve 2006 yıllarında yapılan kazı çalışmalarında M.S. 6. yüzyıla tarihlenen Erken Hristiyanlık Dönemi’ne ait tabanı mozaik döşeli bazilika gün yüzüne çıkarılmıştır. Aidesim Bazilikası olarak adlandırılan bu yapı doğu-batı yönünde dikdörtgen planlı ve üç neflidir. Yapıda inşa malzemesi olarak siyah renkli bazalt taş ve kireç taşı kullanılmıştır. Yapılan kazılar sonunda Roma, Helenistik ve Ortaçağ Dönemine ait sikkeler, sütün kaideleri ve çeşitli arkeolojik eserler ortaya çıkarılmıştır. Bazilikanın tabanında bulunan mozaik üzerinde siyah, beyaz, gri, kırmızı ve kahverengi taşlarla oluşturulmuş bitkisel ve geometrik motifler, malta haçı, zikzaklar, yuvarlaklar içerisine alınmış eşkenar dörtgenler, kesişen daireler, baklava dilimi motiflerle oluşturulmuş motifler yer almaktadır. Yaklaşık 800 metrekarelik bir alanı kaplayan bazilikanın zarar görmemesi adına 2015 yılında üzeri kapatılmış ve iç kısma gezi yolu yapılarak ziyarete açık hale getirilmiştir.