OSMANİYE MÜZESİ MÜDÜRLÜĞÜ
İletişim bilgileri:
Adres: Fakıuşağı Mahallesi Prof. Dr. Alper Akınoğlu Caddesi Cebelibereket Kültür Merkezi Yanı, OSMANİYE
Tel: 0 328 825 70 60
E- Posta: osmaniyemuzesi@kulturturizm.gov.tr
Sorumlu olduğu il/ilçe:
Osmaniye ili ve ilçeleri
Bağlı Birimleri:
Karatepe Aslantaş Açık Hava Müzesi
Kastabala Örenyeri
OSMANİYE MÜZESİ
Adres: Fakıuşağı Mahallesi Prof. Dr. Alper Akınoğlu Caddesi Cebelibereket Kültür Merkezi Yanı, OSMANİYE
Tel: 0 328 825 70 60
Osmaniye Müzesi, Fakıuşağı Mahallesi, Cebelibereket Kültür Merkezi yanında Bakanlığımıza tahsisli toplam 6.616 m2’lik alanda hizmet vermektedir. Müze Binasının temeli 2010 tarihinde atılan Müze bahçesi toplam 5.500 m2’lik bir alanı kaplamaktadır. Müze şuan onarım, teşhir ve tanzim, çevre düzenleme çalışmaları nedeniyle ziyarete kapalıdır. Müze envanterine 2019 yılı sonu itibariyle 706 adet arkeolojik, 1298 adet sikke ve 47 adet etnografik olmak üzere toplam 2051 adet eser kayıtlıdır.
KARATEPE ASLANTAŞ AÇIK HAVA MÜZESİ
Adres: Kızyusuflu Köyü Cennetler Mahallesi Kadirli / OSMANİYE
Müze Ziyaret Saatleri :
Yaz Saati : 10:00 - 19:00
Kış Saati : 08:00 - 17:00
Karatepe 1946 yılında Prof. Dr. Helmut Bossert ve Prof. Dr. Halet Çambel tarafından keşfedilmiş, yerleşimdeki ilk kazılar Bossert ve Prof. Dr. Bahadır Alkım tarafından yapılmıştır. Daha sonra kazı, koruma ve onarım çalışmalarını devam ettiren Halet Çambel, kaleyi Türkiye’nin ilk açık hava müzesine dönüştürmüştür.
Müze, 2007 yılında ziyarete açılmış olup teşhirde Karatepe ve çevresinde bulunan Domuztepe, Kumkale kazılarında açığa çıkan eserler sergilenmektedir. Açık hava müzesi içerisinde yer alan bir yol ile giriş kapısına ulaşılan Karatepe - Azativataya Kalesi, Geç Hitit Dönemi’nde MÖ 8. yüzyılın ortalarında Que Krallığının günümüze ulaşabilmiş en somut kalıntılarının bulunduğu alandır. Döneminin anıtsal sanat, mimarlık ve tekniğinin neredeyse tüm özelliklerini yansıtan ünik nitelikteki Azativataya Kalesi, o zamanın ticaret yolları üzerinde önemli bir rotayı yönetmiştir. Kalenin surları doğu-batı doğrultusunda 195 m, kuzey-güney doğrultusunda 375 m uzunluğundadır. İkili sur sitemi ile korunan yapı 33 adet kuleyle desteklenmiştir.
Kaleye “Kuzey Kapı” ve “Güney Kapı” denilen kuleler ile desteklenen iki anıtsal kapıdan girilmektedir. Yapının kuzey ve güney kapıları yazıtlı heykeller, yazıtlı ve kabartmalı ortostatlarla süslenmiştir. Güney Kapısına girildikten sonra Tarhunda heykelinin yer aldığı kutsal bir alan bulunmaktadır. Luvice ve Fenike dilinde iki dilli olarak yazılan kitabeler; bu dillerdeki bilinen en uzun iki dilli metin olup, Anadolu Hiyerogliflerinin çözülmesinde önemli rol oynamıştır. Muksas-Mopsos’un soyundan geldiklerini iddia eden yöneticilerin Fenike dilini yazılı anlatım dili olarak kabul etmesi Yunan alfabesinin oluşturulması yönünde ilk adımı temsil etmektedir. Kitabelerde Adanava kentinin Kralı Avarikus’un hizmetinde bir bey olan Azativatas’ın bu kaleyi kurduğu ve kaleye Azativataya adını verdiği belirtilmektedir.
Yazıtlı heykeller ile kabartmalar Hitit, Mısır, Asur, Fenike, Arami ve Yunan gibi farklı kültürlerin özelliklerini bir arada tasvir ve temsil etmektedir. Demir Çağı’nın karanlık bir dönemini aydınlatan kabartmalı tasvirler doğu ve batı kültürlerinin sentezini ünik bir biçimde yansıtmaktadır. Kabartmalarda dönemin inanışları, tanrıları, mitolojik yaratıkları, sosyal yaşamları, giyimleri, müzik aletleri, mobilyaları, şölenleri, av partileri, atlı savaş arabaları, balıkçı kayıkları, savaş gemileri ile zırhlı ve silahlı savaşçılar betimlenmiştir. Ortostatlarda yer alan müzik aletleri, savaş gemileri, savaşçıların zırh ve miğferleri, lotus-palmet bezemeleri Batı Anadolu ile Yunan kültürüne yansımıştır. Azativataya Kalesi, Batı Anadolu ve Yunan kültürünün bilim ve sanatta ilerlemesinin başlangıç noktası olmuştur
KASTABALA / HİERAPOLİS ANTİK KENTİ
Adres: Bahçe, Kazmaca ve Kesmeburun Köyü Merkez / OSMANİYE
Müze Ziyaret Saatleri:
Yaz Dönemi: 10:00 - 19:00
Kış Dönemi: 08:00 - 17:00
Kilikya Bölgesinin önemli kentlerinden olan Kastabala-Hierapolis kenti, Ceyhan (Pyramos) Nehri’nin yakınlarında küçük bir ovaya hakim konumdadır. Bugüne kadar yapılan araştırmalar Antik kentin sınırlarının güneyde Ceyhan Nehri, kuzeyde Karatepe, batıda Kırmıtlı arasında genişleyen verimli ovayı kapsadığını göstermektedir. MS 4. yüzyılda yapılmış bir sur ile çevrili kent merkezindeki yapılar kale tepesinin hâkim olduğu küçük bir vadinin kuzey ve doğu yamaçlarına yayılmıştır.
Kastabala Hierapolis, Artemis-Perasia’nın kült merkezi olup yazılı antik kaynaklarda da bu kutsal alanın varlığından söz edilmektedir. Son yıllarda antik kentte yapılan sistemli kazılarda kült merkezinin varlığını ortaya çıkaracak önemli bilimsel verilere ulaşılmıştır.
Kent ilk kez Hierapolis adıyla Seleukos Krallarından IV. Antiochos Epiphanes’in hakimiyeti döneminde basılan sikkelerde görülmektedir. IV. Antiochos yerleşimde uzun yıllar tapınım gören Tanrıça Artemis Perasia adından dolayı kente kutsal şehir anlamına gelen “Hierapolis” adını vermiştir.
2009 yılından itibaren Prof. Dr. Turgut Hacı ZEYREK Başkanlığında yürütülen kazı ve bilimsel çalışmalar sonucunda Kastabala’nın Geç Neolitik - Erken Kalkolitik Çağ, MS 1-6. yüzyıl ve 13-15. yüzyılda yerleşim gördüğü tespit edilmiştir. Kentte bugün ayakta kalan kalıntıların tamamı Roma İmparatorluk Dönemine aittir. Antik kentte bulunan kalıntılar;
KUZEY SÜTUNLU CADDE:
Kuzey Sütunlu Cadde, MS 2. yüzyılda Kastabala Vadisi’nin kuzey yamacında arazinin hareketli topografyasına göre planlanarak batı-doğu yönünde inşa edilmiştir. Son yıllarda yapılan bilimsel kazılar caddenin kuzeyinde ve güneyinde sütunlu galerilerin, sütunların arkasında da arazinin eğimine göre sıralı dükkânların yer aldığını ortaya koymuştur. MS 2. yüzyıldan 12-13. yüzyıla kadar farklı zamanlarda sütunlu galeriler ve dükkânlarda kapsamlı onarım ve tadilatlar yapılmıştır. 5. yüzyılda sıralı dükkânların yerinde inşa edilen konutların bazıları caddeye açılan dükkânlara da sahiptir.
KUZEY KİLİSE:
Kastabala Hierapolis Antik Kenti’nde “Kuzey Kilise ve Güney Kilise” olarak adlandırılan iki adet yapı bulunmaktadır. MS 5. yüzyılda vadinin kuzeyinde inşa edilen klise üç nefli, polygonal apsisli, bazilikal plana sahiptir. Kilisenin inşasında tamamen kentte bulunan Roma İmparatorluk Dönemi’ne ait yapıların mimari parçaları devşirme olarak kullanılmıştır.
TİYATRO:
Kentin merkezine konumlanan Sütunlu Caddenin batı ucunda bulunan tiyatro MS 2. yüzyıla tarihlendirilmektedir. Yapılan arkeolojik kazılar sonucunda vadinin güney yamacında yer alan tiyatronun dikdörtgen planlı, tek katlı ve iki nişli sütunlu bir cephe (skene) mimarisine sahip olduğu anlaşılmıştır. Tiyatro kademeli taş sıralardan oluşan oturma basamaklarıyla yapılandırılmış, seyirci kısmı (threatron-cavea), oyuncuların üzerinde oynadıkları sahne binası (skene) ve oturma basamakları ile sahne binası arasında bulunan dairesel meydan (orkhestra) şeklinde 3 bölümden oluşmaktadır.
Tiyatronun zemin kot seviyesi kemer yaylarından başlamaktadır. Bu nedenle tiyatronun orijinal zemininin daha alt seviyelerde olduğu düşünülmektedir. İki katlı plana sahip, yerel kalker taş bloklarının kullanımı ile oluşturulan oturma basamaklarının (cavea) ilk katı formunu büyük oranda korunmakta, ikinci kat ise kısmen tanımlanabilmektedir. Oturma basamakları ve sahnenin bir bütünlük oluşturması Helen mimari geleneğini yansıtmaktadır.
BODRUM KALESİ:
Kastabala Antik Kenti sınırları içerisinde bulunan ovaya hâkim konumda ve savunmaya elverişli bir kayalık üzerine tamamen yerel taş kullanılarak 13. yüzyılda inşa edilmiştir. Orta Çağ’da Haçlı seferlerine karşı savunma amaçlı inşa edilen kalenin köşeleri yarım yuvarlak planlı kulelerle güçlendirilmiştir. 4 burç ve bir gözetleme kulesine sahip olan kalenin içerisinde bir de su sarnıcı bulunmaktadır. Kalenin kuzeydoğu eteğinde ana kayaya açılan geçit sayesinde Kastabala’nın batı ve doğu konutlarının birbirine bağlanması sağlanmıştır.