UNESCO Dünya Miras Listesi’ne Alınma Tarihi: 2025
Dosya No: 1731
Yeri: Ege Bölgesi- Manisa
Koordinatları: 
Sardes : K38° 28’ 55 ; D28° 2’ 43
Bin Tepeler Lidya Tümülüsleri: K38° 34’ 37; D27° 59’ 36
Listeye Alınma Kriterleri: (iii)
Kategori: Kültürel

Manisa İli, Salihli İlçesi, Sart Beldesi sınırları içerisinde yer alan Sardes Antik Kenti, Anadolu’nun yerli bir kültürü olan Lidyalıların başkenti ve bilinen tek kentidir.  Doğal güzelliği ve verimliliği ile dikkat çeken Sardes, MÖ 9. yüzyıldan 6. yüzyıla kadar varlığını göstermiştir. Sardes, Yunan tarihçi Polybios tarafından “dünyanın en güçlü yeri” olarak tanımlanmıştır. Şehir, 20 metre kalınlığındaki anıtsal surlarıyla dikkat çeker ve bu surlar günümüzde yer yer 10-14 metre yüksekliğe kadar varlığını sürdürmektedir. Dünyanın ilk madeni parası Lidyalılar tarafından icat edilmiştir. Bu teknoloji, kısa sürede komşuları tarafından benimsenmiş ve dünya ekonomisini kökten değiştirmiştir. Ayrıca, modern Marmara Gölü (antik adıyla Gygaean Gölü) kıyısında yer alan Bin Tepeler Lidya tümülüsleri yaklaşık 7.500 hektarlık alanıyla dünyanın en büyük mezarlık alanlarından biri olup Lidya ölü gömme geleneğini göstermesi bakımından oldukça önemlidir. MÖ 6. yüzyıldan 4. yüzyıla kadar tarihlenen bu nekropolde 119’dan fazla tümülüs belgelenmiştir. Günümüzde Sardes Kazı Başkanlığı tarafından yürütülen kazılarla birlikte interdisipliner bir ekiple koruma çalışmaları devam etmektedir.