MALATYA MÜZESİ MÜDÜRLÜĞÜ
İletişim bilgileri:
Adres: Kernek Mah. Şehit Hamit Fendoğlu Cad. No: 33 Battalgazi / MALATYA
Tel: 0 422 321 30 06
E-posta: malatyamuzesi@kulturturizm.gov.tr
Sorumlu olduğu il/ilçe:
Malatya
Bağlı Birimleri:
Arkeoloji Müzesi
Beşkonaklar Etnografya Müzesi ve Geleneksel Malatya Evi
Atatürk Anı Evi ve Etnografya Müzesi
Arslantepe Örenyeri
MALATYA MÜZESİ
Adres: Kernek Mah. Şehit Hamit Fendoğlu Cad. No: 33 Battalgazi / MALATYA
Yapımına 1975 yılında başlanan Müze Müdürlüğü binası 1977 yılında tamamlanmıştır. Müzede Kalkolitik Çağ’dan başlayıp Geç Hitit Çağı’na kadar Arslantepe Höyüğü kültür katmanlarından çıkartılan çanak çömlekler, kılıç-kamalar, mızrak uçları, mühürler, idoller, kemik, taş ve madeni aletler, takılar sergilenmektedir. Ayrıca, Karakaya Barajı Kurtarma Kazıları (Caferhöyük, Pirot, Değirmentepe, İmamoğlu, Köşgerbaba Höyük) çalışmalarında ortaya çıkartılan çanak çömlek, heykelcikler, taş ve kemik aletler, döküm kalıpları, takılar vb. eserlerin yanı sıra diğer kurtarma kazılarından çıkartılan eserler de sergilenmektedir. Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu dönemlerine ait çanak çömlek, madeni eserler, heykeller vb. buluntular müzeye derleme yoluyla kazandırılmıştır. Giriş katının bir bölümünde ise tarihi kronolojiye uyularak oluşturulmuş sikke seksiyonu bulunmaktadır.
Malatya, Antik Çağ’da en eski ve ileri uygarlıkların geliştiği Mezopotamya ile İç Anadolu arasında bulunan konumu sebebiyle daima önemli bir yer olmuştur. Tarihi kervan yollarının bulunduğu, yolların doğal geçitler verdiği konumu itibariyle Malatya’nın ayrı bir jeopolitik önemi vardır. Fırat Nehri, Tohma Çayı ve daha irili ufaklı birçok akarsuyun üzerinden geçtiği Malatya, M.Ö. 8000 yılından itibaren günümüze kadar Anadolu’da gelmiş geçmiş bütün uygarlıkları barındıran bir yer ve bölge olarak önemini devamlı korumuştur. Bu bakımdan, Malatya Arkeoloji Müzesi’nde bulunan eserler bölgenin kültür tarihinin aydınlatılmasına da ışık tutmaktadır.
BEŞKONAKLAR ETNOGRAFYA MÜZESİ VE GELENEKSEL MALATYA EVİ
Adres: Kernek Mahalesi Beşkonaklar Caddesi No:19 Battalgazi / MALATYA
Saray Mahallesi Sinema Caddesi üzerinde bulunan ve Beşkonaklar olarak isimlendirilen konaklarda geçmişte Malatya’nın önde gelen aileleri oturmuştur. Yan yana beş konaktan oluşan bu binalar, sokağa cepheli 2 katlı evlerdir. 19. yy’a tarihlenen bina Hacı Sait Efendi (Turfanda) ve kardeşleri tarafından yaptırılmıştır. 1978 yılında taşınmaz kültür varlığı olarak tescillenen bina, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2007-2008 yılları arasında restorasyonu yapılarak aynı tarihte müze olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Beşkonaklar, Malatya’nın geleneksel sivil mimari yapılarından günümüze ulaşmış özgün örneklerdendir. Kanatlı kapıdan hayat/taşlık denilen genellikle yazın oturulan sofaya girilir. Sofanın her iki yanındaki mekanlar mutfak-ocak yeri, kiler ve oda olarak kullanılmakta, devamında avluya geçilmektedir. Üst katta ortada bir sofa ve etrafında odalar bulunmaktadır. Malatya yöresine ait el sanatları, kumaş baskıcılığı giyim ve aksesuarları, mutfak araç ve gereçleri, aydınlatma, ölçü aletleri, ateşli ve kesici silahlar ile mühürler sergilenmektedir.
ATATÜRK EVİ VE ETNOGRAFYA MÜZESİ
Adres: Küçük Hüseyibey Mahallesi, Atatürk Caddesi No: 73 Battalgazi / MALATYA
Binanın temelleri 1926 yılında atılmıştır. Yapıldığı ilk yıllarda Türk Ocağı olarak kullanılan bina sonraları Cumhuriyet Halk Fırkası il merkezi ve Halk Evi olarak kullanılmıştır. Bir dönem Malatya Lisesi’nin ek binası, günümüzde ise Atatürk Anı Evi ve Etnografya Müzesi olarak işlevini sürdürmektedir. Tarihi bina I. Ulusal Mimarlık akımının etkileriyle bodrum ve zemin kat olarak tasarlanmış düzgün kesme taş ile inşa edilmiştir. Malatya’da I. Ulusal Mimarlık akımının etkileriyle yapılmış ender binalardandır.
Müzede, Mustafa Kemal Atatürk’ün yurt gezileri kapsamında çeşitli vilayetlerde ve Malatya’da çekilmiş fotoğraflarının sergilendiği oda, Malatya ziyareti sırasında şehrin ileri gelenleri ile yapmış olduğu toplantının temsili odası, Ayrıca I. Dünya Savaşı’nda şehit düşmüş Malatyalılar anısına hazırlanan teşhir salonu ve Atatürk’ün vefatını konu alan fotoğraflarının sergilendiği oda yer almaktadır. Ayrıca el dokuması halıların bulunduğu ve çeşitli etnografik eserlerin sergilendiği hol ziyaretçilerin beğenisine sunulmuştur.
ARSLANTEPE ÖRENYERİ
Adres: Orduzu Mahallesi, Vaiz Pınar Caddesi, No:1 Battalgazi / MALATYA
Arslantepe Höyüğü, Malatya’nın 7 km doğusundaki Orduzu Beldesi’nde yer almaktadır. Arslantepe kazıları, Doğu Anadolu yerleşme ve uygarlıkları için Geç Kalkolitik Çağ’dan İslami çağlara kadar kesintisiz bir yerleşme ve stratigrafiyi göstermesi bakımından çok önemlidir.
Arslantepe’de yapılan kazılarda altı yerleşme ve kültür tabakası;
- Yüzeyde İslami Dönem’e ait kalıntılar (13.-14. yy),
- 1. Tabaka’da Bizans-Roma Çağları (600-17 yılları),
- 2. Tabaka’da Demir Çağı’nın ikinci yarısı (M.S. 17-M.Ö.700),
- 3. Tabaka’da Geç Hitit Dönemi (M.Ö. 1200-700),
- 4. Tabaka’da Hitit İmparatorluk Dönemi (M.Ö.1400-1200),
- 5. Tabaka’da İlk- Orta ve Eski Tunç Çağı (M.Ö. 3500-1200),
- 6.Tabaka’da ise Son Kalkolitik Dönem’i (M.Ö. 3000-4000) temsil eden yerleşmeler, kalıntılar ve buluntular açığa çıkartılmıştır.