KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Son On Yılın En Önemli Epigrafik Buluntusu Milas - Uzunyuva’dan!..

Muğla İli, Milas İlçesi, Uzunyuva Mezar Anıtı çevresinde gerçekleştirilen kazı ve araştırmalar kapsamında,  bilimsel çevrelerce çok önemli veriler içerdiği değerlendirilen yazıtlı bir stel ortaya çıkarıldı.

Kaidesi üzerine dik oturtulmuş olan stel, alandaki en son yerleşime ait bir mekânın ikinci katına çıkan merdivende, merdiven basamağı olarak kullanılmış olup, Milas Uzunyuva Projesi epigrafı Prof. Dr. Christian MAREK’ten alınan ilk bilgiye göre, stel üzerindeki yazıt, şiirsel bir dille yazılmıştır. Şiir filolojisinde “katalektik trocheik tetrametre” olarak adlandırılan bir üslupla, yani her mısrada iki trochaios=8 heceden sonra bir ara verilerek kaleme alınmıştır. Stelin üst yüzeyinde yanlarda görülen birer dübel ve çok hafif de olsa anatyrosis işçiliği, bir üst parçanın daha olduğu ve bu bağlamda da stelin yüksekliğinin 2.25 metreye varan bugünkü ölçüsünden daha yüksek olduğunu göstermektedir. Ele geçen bölüm üzerinde 121 satır yer almaktadır. Stelin açık yüzeyi ayak basılmış olmasından dolayı hiçbir iz kalmayacak kadar aşınmıştır. Korunan satırlar açık yüzeyin kenarları ile üzerindeki basamağın altında kalan yüzey üzerindedir ki, bu da her bir mısranın yarısından daha az bir bölümüdür.
 
Yazıtın harf karakterine göre Stel İÖ 4. yüzyılın sonları ya da İÖ 3. yüzyılın başlarında dikilmiş olduğu tahmin edilmektedir.
 
Prof. MAREK’in ilk incelemesinin sonucuna göre şiir, bir hükümdara atfedilmiştir. Metin içinde methiyeler dizilen Hükümdar için daima ikinci tekil şahıs zamiri, “Sen” kullanılmıştır. Yaşamının son dönemini dile getiren cümlelerden anlaşıldığı gibi Efendi, bir “Tanrı” değil, aksine bir “Ölümlü” dür. Bu kişinin hayatına ait önemli olaylar, şiirin mısraları içinde detaylarıyla anlatılmaktadır. Özellikle de “kötü emelli kişilere” ve de “hasımlarına karşı verdiği savaşlar methiyenin ana temasını oluşturmaktadır. Hükümdarın kendisinden öğrendiğimiz en önemli bilgi, Maussoleum’un mimarı olarak tanıdığımız döneminin önemli Mimarı Pytheas’ın arkadaşı olduğudur. Yazıt antik çağın “Hükümranlık Kültü”nün kökeni konusunda da çok önemli bir bilgi sunmaktadır.
 
Stel, üzerindeki şiirin Klasik Dönem içinde bugüne kadar ele geçen benzeri buluntular arasında en uzunu olması nedeniyle, özellikle de Tarihçiler ve Filologlar için şüphesiz olağanüstü bir buluntudur.
 
Prof. MAREK tarafından, metnin çözümünün daha henüz başlarında olunduğu, çekilen fotoğraflar ve özel kâğıt üzerine alınan kopyalar üzerinde detaylı incelemelerin bugünkü başlangıç bilgilerini daha da ileriye taşıyacağı, ayrıca buluntu yerinden hareketle Stelin, alandaki Mezar Anıtı’nın hemen yakınlarında bir yerlerde dikilmiş ve bu anıta ait orijinal bir armağan olduğu ifade edilmektedir.